به گزارش نیمه پر، به نقل از ندای گناباد، با بررسی اجمالی تاریخچه عفاف و حجاب در ملل و ادیان مختلف می توان اذعان داشت که مسئله حجاب و عفاف زنان به صورت فطری در میان تمدن های جهان و ادیان وجود داشته است. حجاب در نزد یونانیان و روم باستان وجود داشته است؛ نصوصی که بیانگر حجاب زنان ایران باستان است، نشان می دهد که زنان در دوره های مختلفی چون دوره مادها، پارسی ها (هخامنشیان)، اشکانیان و سامانیان دارای حجاب و پوشش بوده اند.
استرابون می نویسد:«ایرانیان اگر بخشی از بدنشان برهنه باشد آن را بی شرمی می دانند و همیشه بلند (تا ساق پا) لباس می پوشیدند»
حجاب و پوشش در ادیان مختلف یهودیت، مسیحیت و زرتشت وجود داشته است به طوریکه حجاب در یهودیت، از حجاب و پوشش مد نظر اسلام سخت تر و شدید تر بوده است.
مسیحیت نه تنها احکام شریعت یهود در مورد حجاب را تغییر نداد، بلکه قوانین شدید آن را استمرار بخشید و در برخی موارد، قدم را فراتر نهاد و با سخت گیری بیشتری وجوب حجاب را مطرح ساخت.
رحیم پور ازغدی: «آنچه مسلم و کاملاً واضح است، این است که پدیده برهنگی تقریباً مختص شصت، هفتاد سال اخیر است. یعنی در قرن گذشته، در هیج کجای دنیا نه شرق و نه غرب، نه در جوامع یهودی، زرتشتی، مسیحی، مسلمان، حتی قبائل دور افتاده، پدیده هایی به نام برهنگی مرد و زن، به خصوص برهنگی زن، تقریباً اصلاً وجود نداشته است. در همین سیر تاریخی تصاویری می بینید، مسأله برهنگی اجتماعی و به خصوص برهنگی زن، حداکثر مربوط به ۱۰۰ سال اخیر است. به خصوص از جنگ جهانی دوم به بعد، در غرب و اروپا برهنگی زن، به جای یک ضد ارزش و توهین، تحت عنوان آزادی به اسم یک ارزش مطرح شد و بعد از آن به کل جهان سرایت کرد»
همانطور که قبلاً گفتیم حجاب قبل از اسلام در تمدن ها و سایر ادیان الهی وجود داشته است؛ لذا اسلام ضمن تاکید بر این مسئله، حدود حجاب را مشخص نموده است که در ذیل به برخی آیات قران و روایات ائمه معصومین (سلام ا… علیهم)، درباره حجاب اشاره می شود.
«یا ایَّها الْنَبیُّ قُلْ لِاَزْواجِکَ وَ بَناتِکَ وَ نساء الْمؤمنینَ یُدْنینَ عَلَیْهِنَّ مِنْ جَلابیبِهِنَّ ذلِکَ أدْنیَ أنْ یُعْرَفْنَ فَلا یُؤذَیْن» (احزاب، آیه ۵۹)
ای پیامبر به همسرانت و دخترانت و زنان با ایمان بگو: مقنعه‌ها، روسری‌ها، و چادرهای خود را، برخویش فروافکنند [تا گلو و سینه آنان دیده نشود] این‌کار، به‌اینکه [به عفت] شناخته شوند و مورد آزار و اذیت واقع نگردند، نزدیک‌تر است.
«وَ لْیَضْرِبْنَ بِخُمُرِهِنَّ عَلَی جُیوبِهِنَّ» (نور، آیه ۳۱)
زنان باید سرپوش‌های خود را بر گریبان‌ها (سینه‌ها)یشان فرو افکنند.
«إذا سَألْتُمُوهُنَّ مَتاعَاً فَسْئَلُوهُنَّ مِن وَراءِ حِجابٍ ذلکُمْ اَطْهَرُ لِقُلوبِکُمْ وَ قُلُوبِهِنَّ» ( احزاب، آیه۵۳ )
هرگاه از همسران پیامبر متاعی طلب کردید، از پشت‌‌پرده از آنان طلب کنید که این، برای دلهای شما و دلهای آنان پاکیزه‌تر است.
«وَ الْقَواعِدُ مِنَ النِساءِ الَّتی لایَرْجونَ نِکاحاً فَلَیْسَ عَلَیْهِنَّ جُناحٌ أن یَضَعْنَ ثِیابَهُنَّ غَیْرَ مُتَبَرِجاتٍ بِزینَهٍ و أن یَسْتَعْفِفْنَ خَیْرٌ لَهُنَّ» ( نور، آیه ۶۰)
بر زنان وانشسته و سالخورده‌ای که امید ازدواج ندارند، گناهی نیست که لباس‌ها[چادر و مقنعه ی] خود را کنار بگذارند به شرط آنکه خودآرایی نکنند و زینتی را آشکار نسازند و اگر عفّت بورزند [و خود را بپوشانند] برای آنان بهتر است.
«ولا یَضْرِبْنَ بِاَرُجلهنّ لِیُعلَمَ ما یخفین مِنْ زِینَتهِنّ» (نور، آیه ۳۱ ).
زنان نباید به‌گونه‌ای راه بروند که زینتهای پنهان شان (مثل صدای خلخال) آشکار شود.
رسول خدا – صلّی الله علیه و آله – فرمود: زن اگر از خانه خودش با آرایش و زینت و معطر خارج شود و شوهرش به این کار او راضی باشد، به هر قدمی که آن زن بر می دارد برای شوهرش خانه ای در جهنم بنا می گردد.
در مجموع می توان گفت حجاب به معنای یک رفتار انسانی در طول تاریخ با فراز و نشیب های فراوانی همراه بوده و گرایش های مختلفی در هر دوره بر نوع حجاب افراد مؤثر بوده است. اگر چه رسم حجاب در بین اقوام غیر عرب مانند ایران باستان، اروپا، قوم یهود و… مرسوم بوده است. اسلام، نه تنها واضح قانون حجاب نبوده، بلکه در جهت جلوگیری از افراط و تفریط هایی که در طول تاریخ در مورد حجاب به وجود آمده بود، به قانونمند کردن و تنظیم و تخفیف آن همت گماشته است و آن را به صورتی متعادل، صحیح و متناسب با فطرت انسانی زن ارائه نموده است.
لذا با توجه به بررسی وضعیت حجاب در میان ملل و ادیان گذشته، امکان عملیاتی نمودن موضوع عفاف و حجاب در سبک زندگی اسلامی وجود دارد.
نویسنده: علی محمد پوررضا، کارشناس ارشد زبان و ادبیات عربی/ دانا
