به گزارش نیمه پر به نقل از بلاغ، جهاد سازندگی نهادی انقلابی است که در تاریخ ۲۷ خرداد ۱۳۵۸ به فرمان امام (ره) برای رسیدگی به مناطق محروم و دورافتاده ایران تاسیس شد.
اندیشه تاسیس جهاد سازندگی، نخستین بار، با عنوان طرح اعزام گروههای ۱۰ نفره دانشجویی به مناطق محروم و با پیشنهاد یکی از اعضای هیات علمی دانشکده فنی دانشگاه تهران، مطرح شد؛ سپس، طرح موضوع به امام (ره) داده شد و ایشان در ۲۷ خرداد ۱۳۵۸ فرمان تشکیل جهاد را صادر کردند.
افرادی همچون بهشتی از حامیان این حرکت مردمی و دانشجویی بود؛ بعدها و پس از یک دوره آغازین، جهاد سازندگی به وزارتخانهای در دولت تبدیل شد و سرانجام با ادغام در وزارت کشاورزی، نام وزارت جهاد کشاورزی را بهخود گرفت.
بهمناسبت این روز تاریخی و حماسههای کمنظیر جهاد در دوران دفاع مقدس، بهسراغ مسئول پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی مازندران رفتیم تا لحظاتی با او همکلام باشیم؛ مشروح این گفتوگو در ادامه تقدیم به مخاطبان گرامی بلاغ میشود.
بلاغ: لطفا خودتان را معرفی کنید؟
محمدصادق باقرزاده نیمچایی متولد ۱۳۳۰ هستم، از ابتدای انقلاب به عضویت نیروهای داوطلب بسیج در آمدم و در درگیریهای مقطعی و آشوبهای قومی، همچون ترکمنصحرا، سیستان و بلوچستان، و غرب کشور شرکت داشتم.
بلاغ: چگونه وارد جهاد سازندگی شدید؟
بعد از حدود ۵۲ ماه فعالیت بسیجی و انقلابی به دلایلی تصمیم گرفتم وارد جهاد شوم و مسئولیتی پشتیبانی و مهندسی جنگ جهاد سازندگی استان مازندران را پذیرفتم.
بلاغ: اهداف جهاد در فرمان امام خمینی (ره) برای تشکیل این نهاد انقلابی چه بود؟
۴ ماه پس از پیروزی انقلاب در ۲۷ خرداد ۵۸ امام خمینی(ره)، برای رفع محرومیت از آسیب های بجا مانده از رژیم طاغوت فرمام تشکیل جها سازندگی را دادند، کارهایی چون جادهسازی، احداث پل و حمام و کمک به روستاهای دوردست از اهداف اولیه جهاد بود که با شروع جنگ نقش این نهاد انقلابی گسترده تر شد.
بلاغ: نیروهای اولیه جهاد را چه کسانی تشکیل میدادند و با چه روحیه و انگیزهای وارد این عرصه شدند؟
بعد از فرمان امام خمینی (ره) جهاد سازندگی با مدیریت عالی شهید بهشتی کار خود را آغاز کرد و جمع کثیری از نخبگان دانشگاهی با روحیهای انقلابی همچون بسیجان وارد این عرصه شدند و با آغاز جنگ هم همچون سایر مقلدین به ولایت به طور داوطلبانه وارد جنگ شدند.
بلاغ: نقش جهاد سازندگی در جنگ چگونه بود؟
با آغاز جنگ جهاد مازندران داوطلبانه وارد عرصه شد و کارهایی همچون حمل محمات، امدادگری و پشتیبانی را انجام میداد، بدنه جهاد را نخبگان دانشگاهی تشکیل داده بودند و هرچه از جنگ می گذشت جهادگران تاثیر خود را بیشتر نشان دادن تا جایی که در شورای عالی دفاع طرح حضور جهاد همچون سپاه و ارتش در جنگ توسط مقام معظم رهبری و شهید چمران مطرح شد و از آن پس جهاد سازندگی قرارگاههای پنجگانه خود را در جبهه های جنگ مستقر کرد، و وظیفه اصلی آن پشتیبانی مهندسی نیروی نظامی بود.
بلاغ: خاطراتی از حضور جهاد گران مازندرانی در جنگ تحمیلی بیان کنید؟
محسن رضایی در خاطرات خود گفته است: «در عملیات فتحالمبین چند جهادگر کاری کردند که ۴ لشکر عملیاتی نمیتوانست انجام دهند و آن بازگشایی تنگه ذلیجان بود.»
در والفجر هشت، جهاد مازندان و نخبگان مهندسی آن کار عظیمی را انجام دادند و آن عبور تیپ ۳۳ المهدی و لشکر ۳۱ ثارالله از اروند بود، جهاد مازندران تنها جهادی بود که توانست چنین کار بزرگی را انجام دهد، ۱۰ ماه قبل از آغاز عملیات در منطقه حضور داشتیم و در حین و بعد از آن هم ایفای نقش کردیم.
در ام القصر نیروهای مهندسی جهاد مازندران آسیب جدی دیدند و عقبنشینی تاکتیکی داشتیم، جلسهای با حضور فرماندهان لشکرهای عملیاتی سپاه در سهراه نمک برگزار شد، سردار رحیمصفوی در آن جلسه اعلام کرد اگر بعثی ها سهراه نمک را تصرف کنند قطعاً تا بهمنشیر پیشروی خواهند داشت که به بنبست تاکتیکی میخوریم، آنجا بود که جهاد مازندران مسئولیت حفر گودال و شیارهایی دفاعی را در یک خط جلوتر پذیرفت؛ نیروهای آسیبدیده جهاد مازندران چنان جانفشانی کردند که در تاریخ ثبت شد و بارها بهعنوان یکی از شاهکارهای جنگ از آن یاد شده است.
مازندران ۶۲ هزار داوطلب جهادگر به جبهه اعزام کرد که ۱۶۲ تن از این عزیزان به درجه رفیع شهادت نائل آمدند.
بلاغ: چه شد که دولت اصلاحات تصمیم گرفت جهاد با کشاورزی ادغام شود؟
بحث های زیادی در آن زمان مطرح شد اما نظر دولت و مجلس آن دوران این بود که دو وزارتخانه عملکرد موازی دارند و رأی به ادغام آن دادند، در جهاد سازندگی محوریت شور و انگیزه جهادی سنگرسازان بیسنگر بود، در تمام عرصههای تاریخ پس از انقلاب نقش تأثیرگذار داشتند که به تصمیم نابهجا و غلط مدیران آن زمان با آن روحیه مقابله شد.
بلاغ: چگونه می توان آن اراده و عظم جهادی را دوباره زنده کرد؟
در تمامی سخنان رهبر معظم انقلاب در سالهای اخیر کلمه جهاد خودنمایی میکند همچون جهاد اقتصادی و جهاد فرهنگی باید مدیران ما تفکر و عمل جهادی داشته باشند، شهید صیاد شیرازی راجع به سنگر سازان بیسنگر گفت: «هر نشدی را جهاد عملی میکرد.» باید در تمام عرصهها اینچنین بود، نباید از فعل نه استفاده کرد، باید نسل جوان را با آن جانفشانیها و نخبگان انقلاب آشنا و فرهنگ جهاد و مقاومت را منتقل کرد.