به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» در هیاهوی تصمیم‌سازی‌ها، طرح‌ها و بحران‌های ریز و درشت، گاه بخشی از سازمان به فراموشی سپرده می‌شود که خود می‌تواند ستون اصلی بقای آن در اذهان عمومی و افکار مخاطبان باشد؛ بخشی که اگرچه نامش «روابط عمومی» است، اما در حقیقت «نفس سازمان» به شمار می‌آید.
روابط عمومی، تنها یک واحد اداری یا تشریفاتی نیست. این بخش، تپنده‌ترین و زنده‌ترین عنصر هر مجموعه‌ای است که می‌تواند پل اعتماد میان سازمان و مردم، میان مدیران و کارکنان، و میان واقعیت و برداشت عمومی باشد.
اما متأسفانه در بسیاری از مواقع، به‌ویژه در شرایط بحرانی، این رکن اساسی در حاشیه قرار گرفته و صرفاً به ابزاری برای اطلاع‌رسانی حداقلی یا واکنش‌های دیرهنگام تبدیل می‌شود.
امروز بیش از هر زمان دیگر، سازمان‌ها با فشارهای چندلایه مواجه‌اند؛ از مطالبه‌گری رسانه‌ها و شایعات در فضای مجازی گرفته تا نارضایتی‌های عمومی و مطالبات انباشته‌شده.
در چنین فضایی، اگر روابط عمومی نتواند نقش خود را ایفا کند، دیوار اعتماد میان سازمان و جامعه ترک برمی‌دارد و گاه دیده می‌شود که در برنامه‌ریزی‌های کلان، روابط عمومی در اولویت نیست، نیروی متخصص در آن نادیده گرفته می‌شود و منابع کافی در اختیارش قرار نمی‌گیرد.
بی‌تردید، روابط عمومی حرفه‌ای می‌تواند نه‌تنها ضربه‌های بحران را کاهش دهد، بلکه به فرصتی برای بازسازی وجهه، بیان عملکردها و تعامل مؤثر با افکار عمومی تبدیل شود.
روابط عمومی باید صدای رسای سازمان باشد؛ صدایی که با زبان مردم سخن بگوید، با رسانه‌ها تعامل سازنده داشته باشد، و با درک درست از محیط پیرامون، سیاست‌های ارتباطی را هوشمندانه تدوین کند.
در این گزارش به‌مناسبت روز ملی ارتباطات و روابط عمومی به‌سراغ سه مسئول روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی استان مازندران رفتیم که طی این سال‌ها بدون ادعا و با کار حرفه‌ای در مسیر درست اطلاع‌رسانی قدم برمی‌دارند.
روابط عمومی در خط مقدم آگاهی‌بخشی
۲۷ اردیبهشت، روز ملی ارتباطات و روابط عمومی، فرصتی مغتنم برای پاسداشت تلاش‌گران گمنامی است که بی‌هیاهو، پل ارتباطی میان مردم و مسئولان هستند؛ به‌ویژه در نهادهایی چون منابع طبیعی که مأموریت‌هایش با زندگی مردم، محیط‌زیست و آینده سرزمین گره خورده است.
در همین راستا، به گفتگو با محمدجواد رحمانی‌آلاشتی، مسئول روابط عمومی اداره‌کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران – ساری، نشستیم تا از دغدغه‌ها، چالش‌ها و رسالت‌های روابط عمومی در حوزه منابع طبیعی بیشتر بدانیم.
نقش روابط عمومی در ساختار منابع طبیعی را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
روابط عمومی در حوزه منابع طبیعی نقشی بسیار کلیدی دارد، چرا که باید هم‌زمان دو مأموریت را به انجام برساند؛ نخست اطلاع‌رسانی درباره اقدامات و خدمات فنی، حفاظتی و اجرایی سازمان، و دوم فرهنگ‌سازی عمومی در حوزه منابع طبیعی، جنگل، مرتع و آبخیزداری. به تعبیر من، روابط عمومی در این مجموعه، نه صرفاً گزارشگر فعالیت‌ها، بلکه «صدای منابع طبیعی» برای جامعه است
رسانه‌های محلی و شبکه‌های اجتماعی چه نقشی برای روابط عمومی دارند؟
رسانه‌های محلی بازوی مهمی برای ما هستند. در موضوعاتی چون تصرف اراضی ملی، مشارکت مردمی، یا اطلاع‌رسانی طرح‌های آبخیزداری، رسانه‌های محلی نقش مکمل دارند.
شبکه‌های اجتماعی نیز فضای بسیار اثرگذاری هستند، اما اگر بدون مدیریت رها شوند، می‌توانند فضای تخریب یا شایعه‌پراکنی شوند. روابط عمومی باید در این فضا حضور هوشمند، فعال و حرفه‌ای داشته باشد.
اگر بخواهید با مردم سخنی بگویید، چه می‌گویید؟
مردم شریک ما در حفاظت از منابع طبیعی هستند. این منابع، متعلق به همه نسل‌هاست. ما بدون همراهی مردم نمی‌توانیم جنگل‌ها را حفظ کنیم، جلوی فرسایش خاک را بگیریم یا طرح‌های آبخیزداری را اجرا کنیم. از مردم می‌خواهم که نسبت به زمین، کوه، درخت و خاک احساس مسئولیت داشته باشند و هر گونه تخلف یا آسیب را گزارش دهند.
روز روابط عمومی را به همکارانتان چگونه تبریک می‌گویید؟
به همه همکارانم در روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی، به‌ویژه آنان که در نهادهایی چون منابع طبیعی و محیط‌زیست فعالیت می‌کنند، خسته‌نباشید و خداقوت می‌گویم. آنان صدای بی‌صداهای سازمان‌اند و در سکوت، بلندترین فریاد آگاهی را می‌زنند. این روز، متعلق به تلاش‌های دیده‌نشده و اثرگذار آن‌هاست.
روابط عمومی؛ روایت‌گر تلاش پنهان کشاورزی در قلب مازندران
کشاورزی، ستون فقرات امنیت غذایی کشور است و استان مازندران، یکی از قطب‌های مهم این حوزه. اما در پس این تلاش بی‌وقفه کشاورزان، مهندسان، کارشناسان و مدیران، صدایی نیاز است که روایت‌گر این کوشش‌ها باشد؛ صدایی که از دل خاک، زحمت، و خودکفایی برخیزد. این صدا، همان روابط عمومی است.
در همین راستا با یاسر محمودی، مسئول روابط عمومی سازمان جهاد کشاورزی مازندران، به گفتگو پرداختیم تا از دریچه نگاه او، نقش این نهاد ارتباطی را در حمایت از بخش کشاورزی بررسی کنیم.
روابط عمومی در جهاد کشاورزی چه جایگاهی دارد؟
روابط عمومی در سازمان جهاد کشاورزی، پل ارتباطی میان کشاورزان، رسانه‌ها، جامعه و بدنه اجرایی وزارتخانه است. ما در استانی فعالیت می‌کنیم که سهم قابل توجهی از تولید برنج، مرکبات، گوشت سفید، سبزیجات و فرآورده‌های دامی کشور را دارد. اطلاع‌رسانی درست، شفاف‌سازی تصمیمات، فرهنگ‌سازی برای کشاورزی دانش‌بنیان، و بازتاب دغدغه‌های روستاییان از مهم‌ترین وظایف ماست.
آموزش و توانمندسازی نیروهای روابط عمومی چه وضعیتی دارد؟
نیروهای روابط عمومی به‌ویژه در حوزه کشاورزی باید هم بر اصول رسانه مسلط باشند و هم مفاهیم تخصصی کشاورزی را بشناسند. ما نیازمند دوره‌های تخصصی منظم، تبادل تجربه میان استان‌ها، و حمایت مدیریتی هستیم. آموزش روابط عمومی در حوزه کشاورزی، یک ضرورت است، نه یک انتخاب.
شبکه‌های اجتماعی چه نقشی برای جهاد کشاورزی دارند؟
رسانه‌های محلی صدای کشاورزان هستند و ما باید با آن‌ها تعامل سازنده داشته باشیم. در سال‌های اخیر، تلاش کردیم روابط نزدیک‌تری با خبرنگاران، رسانه‌های تخصصی، و صفحات فعال کشاورزی در فضای مجازی برقرار کنیم. در بحران‌ها یا زمان برداشت محصولات، شبکه‌های اجتماعی نقش بسیار مؤثری در اطلاع‌رسانی و ایجاد اعتماد عمومی دارند.
پیامی برای کشاورزان و مردم استان دارید؟
به کشاورزان پرتلاش استان مازندران می‌گویم: شما ستون اصلی اقتصاد و امنیت غذایی کشور هستید. روابط عمومی، صدای شماست و وظیفه دارد مسائل، دستاوردها و مطالبات‌تان را به مسئولان و جامعه منتقل کند. از مردم عزیز نیز می‌خواهم با نگاهی مسئولانه‌تر، ارزش و اهمیت تلاش‌های بخش کشاورزی را درک و حمایت کنند.
روابط عمومی، نفس سازمان؛ رها شده در میان سختی‌ها
باز هم ۲۷ اردیبهشت ماه رسید؛ روز ملی ارتباطات و روابط عمومی یکی از کارهای کلیشه‌ای در این روز نوشتن یادداشت و بیان مشکلات حوزه روابط عمومی است که سال‌ها است بیان می‌شود اما کو گوش شنوا!؟
نبود بودجه مناسب، عدم توسعه تجهیزات حوزه روابط عمومی‌ها طبق پیشرفت‌های فناوری روز دنیا و نبود نیروی تخصصی متناسب با فعالیت‌ها معضلی است که توجهی به آن نمی‌شود. البته تبعیض بزرگی در این میان وجود دارد، اینکه در شرکت‌های خصوصی زیرمجموعه دولت این شکاف کمتر وجود دارد و در مقابل در دستگاه‌های اجرایی که تقریبا تمام چالش‌های کشور به نوعی به آن وصل می‌شود این شکاف هر روز بزرگ و بزرگ‌تر می‌شود.
جالب آنجاست که هر چه می‌گذرد اهمیت روابط عمومی بیشتر در جامعه آشکار می‌شود و دولت‌ها از هر جناحی مانند ابزار از آن استفاده می‌کنند تا اهداف خود را پیش ببرند، فارغ از اینکه حتی ابزارها هم رسیدگی و مراقبت می‌خواهند چه برسد به انسان با انبوهی از احساسات و عواطف.
روابط عمومی، نفس سازمان است که در میان انبوهی از کارهای پر استرس و مشکلات علی الخصوص در دستگاه‌های پر کار و مردمی رها شده است و هیچ حمایتی هم حتی توسط متولیانش ندارد.
باید اذعان داشت که مجموعه ای از این بی توجهی های عمیق در روابط عمومی نفس سازمان‌ها را به شماره می اندازد.
روایت‌گر کار، تعاون و عدالت اجتماعی
در میان وزارتخانه‌هایی که مستقیم با زندگی مردم، معیشت خانوار، حقوق کارگران و عدالت اجتماعی گره خورده‌اند، وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جایگاهی ویژه دارد. نقش روابط عمومی در چنین دستگاهی، تنها محدود به انعکاس اخبار اداری نیست، بلکه روایت‌گر زندگی، دغدغه‌ها و خواسته‌های اقشار پرتلاش جامعه است.
با میثم میلادی، مسئول روابط عمومی اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی مازندران، هم‌کلام شدیم تا از دریچه نگاه او، نگاهی بیندازیم به جایگاه این نهاد ارتباطی در ساختار بزرگ و چندلایه وزارت تعاون.
روابط عمومی در ساختار اداره‌کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی چه نقشی دارد؟
روابط عمومی در این اداره‌کل، نقشی فراتر از اطلاع‌رسانی دارد. ما باید هم‌زمان با سه گروه اصلی در تعامل باشیم: کارگران، کارفرمایان و تعاون‌گران. همچنین طیف گسترده‌ای از مخاطبان مانند بازنشستگان، مددجویان، کارجویان و بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی نیز مخاطب ما هستند. روابط عمومی در این دستگاه باید گوش شنوا، زبان گویای خدمات و صدای مردم درون سازمان باشد.
آموزش نیروهای روابط عمومی و به‌روزرسانی آن‌ها چقدر جدی گرفته می‌شود؟
این موضوع یکی از دغدغه‌های من است. روابط عمومی امروز نیازمند تسلط بر فنون روز ارتباطی، محتواسازی دیجیتال، تعامل با رسانه‌ها و مهارت‌های بین‌فردی است. خوشبختانه اخیراً رویکردهای بهتری برای آموزش دیده می‌شود، اما هنوز جای کار بسیاری وجود دارد. باید روابط عمومی‌ها را به چشم بازوی راهبردی سازمان دید و سرمایه‌گذاری انسانی جدی در آن انجام داد.
رسانه‌های محلی و فضای مجازی چه جایگاهی در ارتباطات سازمان دارند؟
رسانه‌های محلی برای ما بسیار مهم‌اند؛ چون بسیاری از مطالبات مردم از همین رسانه‌ها منعکس می‌شود. ما از طریق آن‌ها می‌توانیم سیاست‌های حمایتی دولت را به‌درستی تبیین کنیم. در فضای مجازی نیز به‌ویژه شبکه‌های اجتماعی، سرعت و دقت حرف اول را می‌زند. روابط عمومی باید در این فضا فعال، خلاق و پاسخگو باشد تا مرجعیت ارتباطی سازمان حفظ شود.
پیامی برای مردم، کارگران و جامعه هدف اداره‌کل دارید؟
ما صدای شما هستیم. هر نظر، انتقاد یا دغدغه‌ای که دارید، برای ما اهمیت دارد. روابط عمومی صرفاً تریبون سازمان نیست، بلکه تلاش می‌کند صدای جامعه کار و تلاش را به گوش تصمیم‌گیران برساند. ما تلاش می‌کنیم به شفافیت، پاسخگویی و ارتباط مؤثر با مردم پایبند باشیم.
سخن پایانی شما به مناسبت روز روابط عمومی؟
این روز را به تمام همکارانم در روابط عمومی دستگاه‌های اجرایی، به‌ویژه آنان که بی‌ادعا در خط مقدم ارتباط با مردم تلاش می‌کنند، تبریک می‌گویم. روابط عمومی قلب تپنده هر دستگاه است؛ اگر این قلب خوب بتپد، اعتماد عمومی زنده می‌ماند. امیدوارم نگاه مدیریتی کشور به این حوزه روزبه‌روز حرفه‌ای‌تر و هدفمندتر شود.
به گزارش بلاغ، امروز باید بپذیریم که روابط عمومی، دیگر یک واحد «تابع» نیست، بلکه یک واحد «راهبردی» است. اگر به این نفس جان ببخشیم، اگر روابط عمومی را تجهیز کنیم، آموزش دهیم و در تصمیم‌سازی‌ها دخیل بدانیم، آنگاه خواهیم دید که چگونه می‌تواند نه‌تنها بحران‌ها را پشت سر بگذارد، بلکه مسیر پیشرفت را هموار کند.
زمان آن رسیده است که روابط عمومی را همان‌گونه که هست ببینیم نه یک ابزار تبلیغاتی، بلکه نبض تپنده ارتباط سازمان با جامعه.
گزارش – یاسر معافی
انتهای خبر/
