چه چیزی موجب بیماری کبد چرب میشود؟
شاید مصرف الکل نخستین چیزی باشد که پس از شنیدن نام بیماری کبد چرب در ذهن شما نقش میبندد. اما بسیاری از بیماران مبتلا به این بیماری الکل مصرف نمیکنند. همچنین، باید به این نکته نیز اشاره داشت که مصرف یک رژیم غذایی با محتوای چربی زیاد لزوما به بیماری کبد چرب منجر نمیشود.
بیماری کبد چرب غیر الکلی (NAFLD) بیشتر به واسطه قند خون بالا و مقاومت به انسولین شکل میگیرد، که معمولا در افراد دارای اضافه وزن، و همچنین آنهایی که به دیابت نوع ۲ یا پیش دیابت مبتلا هستند، دیده میشود. بیماری کبد چرب غیر الکلی در حقیقت شایعترین بیماری کبدی مزمن در جهان است.
بیماری کبد چرب اغلب ارتباط نزدیکی با عوامل خطرآفرین دیگر برای بیماری قلبی، مانند تری گلیسیرید بالا دارد. در حقیقت، احتمال مرگ افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی به واسطه بیماری قلبی بیشتر از بیماری کبدی است.
خبر خوب این است که بیماری کبد چرب اغلب قابل درمان است و کبد میتواند از طریق ایجاد تغییراتی در رژیم غذایی و سبک زندگی بار دیگر سلامت کامل خود را باز یابد.
چگونه شرایط بیماری کبد چرب را بهبود ببخشیم؟
وزن خود را کاهش دهید. بهترین کاری که میتوانید برای بهبودی کبد چرب انجام دهید، کاهش وزن است. کاهش حتی پنج درصد از وزن بدن میتواند برای آغاز بهبودی آسیب وارده کفایت کند، حتی اگر همچنان به طور قابل توجهی اضافه وزن داشته باشید.
اگرچه تداوم کاهش وزن ممکن است فواید بیشتری به همراه داشته باشد، بهتر است کاهش وزن را به میزان کم انجام داده و و وزن خود را حفظ کنید، تا این که مقدار قابل توجهی از وزن خود را کاهش داده و سپس دوباره افزایش وزن را تجربه کنید.
کاهش وزن تدریجی نیز اهمیت دارد، زیرا کاهش وزن سریع میتواند شرایط بیماری کبد چرب غیر الکلی را به طور موقت وخیمتر سازد. خوشبختانه، تحقق هدف کاهش وزن تدریجی سادهتر است و حفظ این روند آسانتر است.
مصرف قند و دیگر کربوهیدارتهای پالایش شده را کاهش دهید. این مواد غذایی به سرعت به قند خون تبدیل میشوند، از این رو مصرف قند و کربوهیدارتهای پالایش شده میتواند به افزایش قند خون مزمن منجر شود. این شرایط ترشح انسولین از لوزالمعده را تحریک میکند، که وظیفه پاکسازی قند از جریان خون و ورود آن به سلولها را بر عهده دارد.
اما اگر بدن برای رسیدگی به حجم بالای قند به طور مداوم انسولین ترشح کند، سلولها نسبت به اثر آن مقاوم میشوند. هنگامی که سلولها دیگر به انسولین واکنشی نشان نمیدهند، در نهایت با سطوح بالای قند خون و انسولین مواجه میشوید و شرایط برای ابتلا به بیماری دیابت فراهم میشود.
با کاهش مصرف قند و کربوهیدارتهای پالایش شده میتوانید سطوح قند خون خود و مقدار انسولینی که در بدن ترشح میشود را کاهش دهید. با گذشت زمان، سلولها بار دیگر هر چه بیشتر واکنشپذیر میشوند.
در برخی موارد، پزشک شما ممکن است برای کمک به بهبود مقاومت به انسولین دارو تجویز کند. این اقدام میتواند مفید باشد، اما لزوما نباید راه حلی بلند مدت باشد.
چربی مورد نیاز خود را از منابع سالم و مفید تامین کنید. لزومی ندارد تا یک رژیم غذایی کم چرب را دنبال کنید، اما باید بر مصرف مواد غذایی که سرشار از چربیهای تک غیر اشباع هستند، مانند روغن زیتون و آووکادو، و اسیدهای چرب امگا-۳ که به عنوان مثال در ماهی و بذرکتان وجود دارند، متمرکز شوید. مصرف چربیهای اشباع موجود در گوشت قرمز، لبنیات، و کره و اسیدهای چرب امگا-۶ موجود در روغنهای گیاهی باید محدود شوند.
مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدانها را افزایش دهید. استرس اکسیداتیو یکی دیگر از ویژگیهای شایع برای دیابت نوع ۲، کبد چرب، و بیماری قلبی است. پژوهشها در زمینه استفاده از مکملهای آنتی اکسیدانی برای مقابله با این شرایط نتایجی یکدست را ارائه نکرده اند. از این رو، افزایش مصرف مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان ها، مانند سبزیجات غیر نشاسته ای، قارچ ها، میوه ها، گیاهان دارویی، ادویه ها، چای و قهوه راهبردی بهتر است.
رژیم غذایی مدیترانهای به طور معمول تعادلی سالم از چربی ها، دریافت قند کم، و مواد غذایی سرشار از آنتی اکسیدان را ارائه میکند. جای شگفتی نیست که مشخص شده است دنبال کردن این رژیم غذایی برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی مفید است.
ورزش کنید. ورزش منظم میتواند حساسیت به انسولین را بهبود ببخشد، که میتواند به بهبودی بیماری کبد چرب غیر الکلی کمک کند. یک رژیم ورزشی متعادل شامل ترکیبی از تمرینات هوازی، مانند پیاده روی، دوچرخه سواری و دویدن با تمرینات قدرتی، مانند کار با وزنه، اثرگذاری بیشتری در این زمینه دارد.