دانش بشر برای کنترل بیماری‌های غیرواگیر به سطح بالایی رسیده است، اما هنوز برای کنترل بیماری‌های غیرواگیر نتوانسته‌ایم به موفقیت چشمگیری برسیم.
بر اساس آمار‌های رسمی، عامل حدود ۸۰ درصد مرگ و میر‌ها در ایران، ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر است. این بیماری‌ها، علاوه بر این که نیرو‌های انسانی فعال جامعه را حذف می‌کند، هزینه‌های هنگفتی را هم به منابع نظام سلامت تحمیل کرده است.
یکی از مهم‌ترین عوامل ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر در ایران، سبک تغذیه غلط است. به گفته حسن هاشمی، وزیر بهداشت، مشکل مردم ایران، سوء‌رفتار‌ها در سبک زندگی، نوع غذا و نداشتن تحرک فیزیکی است.
این‌ها با بخشنامه حل نمی‌شود و فقط خود مردم می‌توانند با تغییر در سبک زندگی به سلامت خود کمک کنند؛ مثلا هم اکنون جوهر نمک در برخی نانوایی‌ها استفاده می‌شود که بخشی از بیماری‌های گوارشی مردم به همین دلیل است. همچنین مصرف نمک در نان مصرفی مردم هم سه برابر حد مجاز است.
وزیر بهداشت هشدار می‌دهد: مصرف نمک در ایران، بیش از دو برابر میزان مصرف نمک در کشور‌های پیشرفته و استاندارد‌های سازمان جهانی بهداشت است. همچنین مردم ایران به طور متوسط روزانه ۸۵ گرم شکر مصرف می‌کنند که مصرف آن حداقل باید به ۲۵ درصد این میزان کاهش یابد. به دلیل مصرف زیاد شکر که کودکان‌مان چاق بوده و بیش از ۴۵ درصد از مردم کشور نیز اضافه وزن دارند. اگر ۸۰ درصد مرگ ایرانیان به دلیل بیماری‌های غیرواگیر است، این یعنی ما باید در سبک زندگی و تغذیه خود تجدید نظر کنیم و نمک، شکر و روغن کمتری مصرف کنیم. از طرفی از روغن جامد هم نباید استفاده نکنیم.
هر هفته فست‌فود
یکی از عمده دلایل سبک تغذیه غلط در ایران، رواج زندگی شهرنشینی و زندگی ماشینی است که موجب کم‌تحرکی مردم شده و پای فستفودها را به زندگی مردم باز کرده است.
بر اساس آمار‌های وزارت بهداشت، به طور متوسط هر دانش آموز ایرانی هفته‌ای یکبار فست فود می‌خورد، در حالی که مصرف نمک در فستفودها، حدود چهار برابر بیشتر از حد مجاز است. دقیقا به همین دلیل است که بر اساس آمار‌های رسمی، بیش از ۴۰ درصد دانش‌آموزان ایرانی یا چاق بوده یا دچار اضافه وزن هستند.
آن‌طور که مرکز آمار ایران اعلام کرده تا پایان سال ۹۴ حدود ۴/۴۷ درصد افراد ۱۸ ساله و بیش از آن اعلام کرده اند که در ماه قبل از آمارگیری، فست‌فود مصرف کرده‌اند. یعنی در یک بازه یک ماهه، حدود نیمی از جمعیت کشور، فست‌فود مصرف کرده‌اند که این آمار، بسیار نگران‌کنند‌ه است.
پیشتر نیز کوروش جعفریان، عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران هشدار داده بود که سالانه ۱۱ هزار میلیارد تومان در ایران هزینه مصرف فست‌فود می‌شود و مصرف غذای خانگی هم بشدت افت کرده است.
ضرورت ارتقای کیفیت محصولات
هرچقدر در حوزه درمان سرمایه‌گذاری شده، اما به بخش بهداشت و تغذیه سالم رسیدگی نشود، صرف این اعتبارات در حوزه درمان نمی‌تواند به ارتقای سلامت جامعه منجر شود. اگر به طب سنتی – ایرانی هم مراجعه کنیم، در این طب بار‌ها اشاره شده دوای انسان، همان غذا بوده و غذای او همان دوای اوست.
غلامرضا اصغری، رئیس سازمان غذا و دارو در راستای افزایش کیفیت محصولات و فرآورده‌های غذایی، وعده داده که باید به صنایع غذایی کمک کنیم تا تکنولوژی‌هایشان را به‌روز کرده و با کیفیت بهتری محصولات‌شان را ارائه کنند. بر این اساس برای این کار تسهیلات ارزان‌قیمت بانکی به صنایع غذایی داده می‌شود تا بتوانند این کار را انجام دهند.
اصغری تاکید کرده است: یکی از اقدامات‌مان در حوزه غذا این است که اولا نظارت‌هایمان را هم بر صنایع غذایی و هم در سطح بازار گسترش دهیم. بر این اساس، نمونه‌های محصولات را از سطح بازار جمع‌آوری کرده و آن‌ها را مورد پایش قرار می‌دهیم. در عین حال در نظر داریم سیاست‌های واردات در حوزه غذایی را سختگیرانه‌تر کنیم. در این حوزه طوری عمل می‌کنیم که برنج، روغن و سایر محصولاتی که وارد کشور می‌شوند، استاندارد‌های لازم را داشته باشند. در این خصوص ما محصولات غذایی وارداتی را به چند آزمایشگاه ارسال می‌کنیم تا مورد بررسی قرار گیرند.
در صورتی که این وعده‌ها عملیاتی شود، می‌توان امیدوار بود کیفیت و سلامت محصولات غذایی عرضه شده در بازار افزایش پیدا کند. فقط در این صورت است که تخصیص اعتبارات بیشتر در حوزه درمان می‌تواند به ارتقای سلامت جامعه منجر شود.
