به گزارش نیمه پر رامسر، سمانه بخشی در گفتگو با خبرنگار ما تصریح کرد :بیش از ۱۶ درصد از جمعیت کشور در استانهای ساحلی استقرار یافته اند و با توجه به کیفیت این ذخایر آبی تحت تاثیر فعالیتهای مختلف انسانی بیش از پیش آشکار می گردد.
وی افزود: دریای خزر پهنه ی آبی بسته ای با وسعتی در حدود ۸۶۴۰۰ کیلومتر مربع میباشد و طول خط ساحلی این دریا در ایران در حدود ۱۰۰۰ کیلومتر است که از آستارا تا رودخانه اترک امتداد دارد و در حدود ۲۰۰ رشته رود از سواحل جنوبی خزر و از خاک ایران به دریای خزر می ریزد که ۲۰ رود در این میان جز شاخه های مهم محسوب میشوند و این در حالی است که بسیاری از رودهای سواحل جنوبی خزر همچنان دستخوش دخالتهای انسانی و ریزش آلاینده های پایدار شهری و صنعتی قرار دارند و تخلیه پسابهای صنعتی، شهری و کشاورزی که از سطح آلودگی قابل توجهی برخور دارند از مهمترین عوامل آلودگی آب شناگاه هاست.
وی اظهار کرد: دریای خزر به عنوان بزرگترین دریاچه محصور جهان یکی از مهمترین دریاچه های دنیا از نظر اکوسیستم آبی است و نکته حائز امنیت در ارتباط با آلودگی سواحل دریای خزر به خصوص حوزه جنوبی که متعلق به کشور ما می باشد آن است که آلودگیهای میکروبی بویژه با منشاء انسانی و حتی در برخی موارد مواد زائد جامد شهری و شیرابه ناشی از آن بدون هیچ کنترلی از طریق رودخانه ها وارد دریای خزر می شود و آبهای ساحلی و منطقه شناگاهها را به طور قابل توجهی آلوده می کند و برخی از این آلودگیها قابلیت ایجاد بیماری در یک دامنه گسترده به صورت حاد و مزمن را دارند.
کارشناس ارشد مهندسی محیط زیست درباره باکتری های موجود در آب تصریح کرد: از مهمترین باکتریهای شاخص در آب شناگاه ها می توان به اشر شیا کلی، کلیفرم کل، کلبسیلا، سیتروباکتر ، آنتروباکتر، پسودوموناسها، کلستریدیوم پرفرنژس، آئروموناس هیدروفیلا و ویبریو پاراهمولیتیکوس اشاره کرد و این میکروار ارگانیسمهای فرصت طلب و بیماری زا در شناگاههای آلوده زمینه ابتلا به انواع بیماریهای پوستی گوارشی و تنفسی را فراهم می کنند به همین دلیل پایش میکروبی آبهای ساحلی و انجام آزمایشهای باکتریولوژیکی در تمام سال و یا هنگام بهره برداری از شناه گاهها تجزیه و تحلیل نتایج و تطبیق آن با استانداردها و حدود مجاز از نظر بهره برداری از شناه گاههای مختلف اهمیت زیادی دارد.
وی درباره دفع فاضلاب شهری و خانگی اظهار کرد: در شهرهای ساحلی شمال کشور به علت بالا بودن سطح آبهای زیرزمینی و نزدیکی با ساحل دریا فاضلاب ها به شکل مستقیم به دریا تخلیه می شود و جلوگیری از آلودگی منابع آبهای سطحی و زیر زمینی ضروری می باشد و حفظ و نگهداری جمعیت ماهیان و آبزیان دیگر و پرهیز از ایجاد شرایطی که از مطلوبیت و جذبه محیط زیست محیطهای گردشگری و تفرجگاهها بکاهد نیز از اهمیت خاصی برخوردار است.
وی ادامه داد: مطالعاتی در زمینه ی بررسی کیفیت میکروبی شناگاه ها در برخی شهرهای ساحلی استان مازندران انجام شد که روش مطالعه بدین صورت است: برای انجام آزمایشهای میدانی کنترل و تعیین آلودگی سواحل به باکتریهای میکروبی بعد از انتخاب سواحل مورد نظر ایستگاههایی در مجاورت رودخانه های مورد مطالعه که انتخاب آنها بر اساس موقعیت گردشگری آنها صورت پذیرفته تعیین می شود.
سمانه بخشی افزود: نمونه برداری در چهار فصل بهار تابستان پاییز و زمستان و از هر ایستگاه به صورت ماهانه به تعداد مشخص نمونه آب با ظروف پلاستیکی سترون در شرایط استریل گرفته میشود و نمونه ها بلافاصله در کنار یخ و در شرایط استریل به آزمایشگاه منتقل میگردد و نمونه ها بر طبق روشهای استاندارد مورد آزمایشهای میکروبی بر روی هر نمونه میانگین تعداد باکتریهای مورد مطالعه که میتواند شامل باکتریهای هوازی ، کلی فرم کل ، استرپتوکوک مدفوعی، و اشریشیاکلی باشند ، تعیین می شوند و تجزیه و تحلیل نتایج هم با استفاده از نرم افزار spss صورت می گیرد.
وی میزان آلودگی میگروارگانیسمهای شاخصی را که توسط محققین در ایستگاههای مورد نظر اندازه گیری شده را در زمستان کمترین و در پاییز و تابستان در بیشترین مقدار خود دانست که این امر ممکن است به دلیل اختلاف درجه حرارت هوا و آب در فصول مختلف و تجمع زیاد شناگران و گردشگران در فصل تابستان باشد.
وی بیان کرد: درمطالعات انجام شده اگر شاهد تعداد بالای استرپتوکوکوس مدفوعی در ایستگاهی که در مصب رودخانه قرار دارد باشیم علت آن به دلیل موقعیت توریستی و تعداد شناگاهها تفرجگاهها و گردشگران و نزدیکی به شهرها و راههای اصلی همجوار با مصب رودخانه و تخلیه ی مستقیم پسابهای شهری می باشد و اگر در ایستگاهی شاهد کمترین میزان میکرو ارگانیسم باشیم و این امر به دلیل دور بودن از راههای اصلی کمتر بودن امکانات گردشگری استقبال کمتر گردشگران و دوری از رودخانه ها می باشد.
وی یادآور شد: در آزمایشات انجام شده اگر نسبت باکتری کلی فرم مدفوعی از استرپتوکوک مدفوعی بیشتر باشد نشان از غلبه ی منشا انسانی به جای منشا حیوانی آن دارد و از مهمترین دلایل این امر میتوان به ورود کنترل نشده فاضلابها و پسابهای انسانی به رودخانه و شناگاههای ایستاگاهه اشاره کرد.
این کارشناس ارشد محیط زیست ادامه داد: با توجه به نتایج حاصل از مطالعات محققین قبلی می توان گفت که بیشتر ایستگاههای بررسی شده در سواحل استانهای مازندران گیلان و گلستان از بار آلودگی نامطلوبی برخوردار هستند که این امر بسیار نگران کننده است و مناطق ساحلی به دلیل حضور زیاد گردشگران و شناگران در فصول گرم سال و عدم رعایت حریم ورود پسابهای تصفیه نشده فاضلابها انسانی، خانگی، کشاورزی و دامی به شدت آلوده بودند و آلودگی میکروبی با منشا مدفوعی در رودخانه های منتهی به دریا در محل شناگاهها بسیار بارز و بیشتر از حدود استاندارد هستند و به عنوان عامل تهدید کننده سلامتی شناگران و گردشگران این مناطق آشکار می شود.
وی افزود: کیفیت آب شناگاه ها را میتوان با به کارگیری مجموعه ای از بازرسی های بهداشتی و کنترل کیفیت مطلوب آب به خوبی سامان داد و برای تامین سلامت همگانی و کاهش خطرات بهداشتی در مناطق آلوده توجه به نکات ذیل ضروری است:
پایش بهداشتی منظم بازرسی های بهداشتی و نمونه برداری ماهانه از آب مناطق ساحلی به منظور انجام آزمایشهای میکروبی، بهسازی رودخانه ها و جلوگیری از تخلیه ی فاضلابها به این منابع طبیعی تصفیه خروجی فاصلابهای شهری، تسریع اجرای پروژه های عمرانی احداث و بهره برداری تصفیه خانه فاضلاب شهری، اجرای طرحهای سالم سازی مناطق ساحلی، ارزیابی بهداشتی و زیست محیطی قبل از انتخاب محل شناگاها، جلوگیری از ورود احشام و حیوانات اهلی و وحشی در قسمت شنای طرحها، ایجاد امکانات کافی بویژه سرویسهای بهداشتی در منطقه شنا، مجهز شدن نقاط ساحلی به امکانات و تسهیلات بهداشتی مناسب و خدمات رسانی بهداشتی آموزشهای بهداشتی مدون و اطلاع رسانیهای لازم به گردشگران و شناگران مناطق ساحلی، مطالعه میدانی بر روی سواحل و شناه گاه های تمامی شهرستانهای استان مازندران علی الخصوص شهرستان رامسر با توجه به موقعیت این شهر ساحلی از لحاظ جذب گردشگر.
