به گزارش رامسرنوین به نقل از بلاغ،تامین ۱۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی در سال ۹۹ در شرایطی که دولت در آن سال فقط ۵ میلیارد دلار به بانک مرکزی ارز فروخته است، به یکی از ابهامات حل نشده در آن سال تبدیل شده بود.
در همان زمان عبدالناصر همتی رئیس کل وقت بانک مرکزی در واکنش به این گزاره که بانک مرکزی مابه‌التفاوت ارز دریافتی از دولت و ارز ۴۲۰۰ تومانی پرداخت شده به واردکننده را از سامانه تامین کرده است و به عبارت دیگر از صادرکننده به قیمت معاملاتی در نیما خریداری و به قیمت ۴۲۰۰ تومان به واردکننده داده است، بانک مرکزی به هیچ وجه از این روش استفاده نکرده بلکه این مابه‌التفاوت را از ذخایر ارزی خود تامین کرده است.
به تازگی بانک مرکزی گزارش تحولات اقتصادی سال ۱۳۹۹ را منتشر کرده است. این تحلیل‌ها و آمارهایی از وضعیت اقتصادی کشور در سال ۹۹ را ارائه کرده که البته بخش عمده این آمارها در گزارش‌های نماگرهای اقتصادی و گزیده آمارهای اقتصادی منتشر شده است.
در صفحه ۲۸ این گزارش و در بخش مربوط به تغییرات حجم نقدینگی و پایه پولی آمده است: پایه پولی طی سال ١٣٩٩ معادل ۳۰٫۱ درصـد افـزایش یافت که در مقایسه با رشـد آن در سـال ١٣٩٨ ( ۳۲٫۸ درصد)، ۲٫۷ واحد درصد کاهش نشان می‌دهد. خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی با ۳۵٫۳ درصد افزایش نسبت به پایـان سـال ١٣٩٨ و سـهمی فزاینـده معـادل ۳۴٫۸ درصد، از مهمترین عوامل فزاینده رشد پایه پـولی در پایان سال ١٣٩٩ بود. دلیـل اصلی افـزایش خالص دارایی‌های خارجی بانک مرکزی، آثار پولی خالص خرید و فروش ارز با نـرخ نیمایی (به ویژه خرید ارز صندوق توسعه ملی) بوده است.
به گزارش فارس، بنابراین برخلاف تکذیب‌های چندباره عبدالناصر همتی رئیس کل سابق بانک مرکزی، مطلب بالا به روشنی گزاره اولیه که همان خرید ارز از سامانه نیما توسط بانک مرکزی بوده است را تایید می‌کند. درواقع بخشی از علت اصلی رشد پایه پولی در سال گذشته و درواقع رشد شدید نقدینگی و تورم در این دوره ناشی از خرید ارز از سامانه نیما توسط بانک مرکزی و فروش آن به نرخ ۴۲۰۰ تومان بوده است.
* سهم عمده خرید ارز ۴۲۰۰ تومانی در رشد پایه پولی سال ۹۹
طبق گزارش‌های رسمی در سال ۹۹ در مجموع ۵ میلیارد دلار درآمد نفتی داشته‌ایم اما ۱۱ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای واردات پرداخت شد است. بنابراین می‌توان گفت در سال گذشته ۶ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار ارز از این سامانه خریداری شده است.
باتوجه به اینکه در سال ۹۹ رشد خالص دارایی خارجی بانک مرکزی معادل ۱۲۲ هزار و ۸۰۰ میلیاردتومان بوده است و مابه‌التفاوت ریالی خرید ارز از سامانه نیما و ارز ترجیحی حدود ۱۵ تا ۲۰ هزار تومان بوده است، می‌توان گفت حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان از ۱۰۶ هزار میلیارد تومان رشد پایه پولی سال گذشته صرفا ناشی از خرید ارز در سامانه بوده است.
گفته می‌شود باتوجه به افزایش صادرات نفت در سال جاری ارز ۴۲۰۰ تومانی از محل ارز فروخته شده دولت به بانک مرکزی تامین می‌شود و بانک مرکزی در این مدت برای تامین ارز ترجیحی، در سامانه نیما متقاضی نشده است.