پرسش
چه دعا‌هایی در زمینه جلوگیری از خطرات و آسیب‌های زلزله وجود دارد؟
پاسخ اجمالی
در روایات دستور العمل‌هایی برای ایمنی از آثار ناشی از زلزله – و نیز خراب شدن منزل به هر دلیل – بیان شده است که برخی از آن‌ها را یادآور می‌شویم:
۱. امام صادق (ع) در روایتی می‌فرمایند:
«فَإِذَا خِفْتَ الْهَدْمَ عِنْدَ الزَّلْزَلَهِ فَاقْرَأْ عِنْدَ مَنَامِکَ- إِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ أَنْ تَزُولا وَ لَئِنْ زالَتا إِنْ أَمْسَکَهُما مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ کانَ حَلِیماً غَفُوراً»؛ [۱]هرگاه از ویرانى هنگام زلزله در هراس بودی، در وقت خوابت این آیه را بخوان: «إِنَّ اللَّهَ یُمْسِکُ … این تنها خداست که آسمان‌ها و زمین را از این‌که از جاى خود منحرف شوند [و فرو ریزند]نگه می‌دارد؛ و اگر روزی از مسیر خود منحرف شوند، هیچ‌کس بعد از او نمی‌تواند نگاهشان دارد، مسلماً خدا همواره بردبار و آمرزنده است». [۲]
۲. امام علی (ع) فرمود:
وقتى می‌خواهى بخوابى دست راست را زیر گونه‌ی راست بگذار و بگو: «بِسْمِ اللَّهِ وَضَعْتُ جَنْبِی لِلَّهِ وَ عَلَى مِلَّهِ إِبْرَاهِیمَ وَ دِینِ مُحَمَّدٍ وَ وَلَایَهِ مَنِ افْتَرَضَ اللَّهُ طَاعَتَهُ مَا شَاءَ اللَّهُ کَانَ وَ مَا لَمْ یَشَأْ لَمْ یَکُنْ أَشْهَدُ أَنَّ اللَّهَ عَلى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ»؛ (به نام خدا، براى خدا و با پذیرش دین ابراهیم و دین محمّد و با پذیرش ولایت آنانی که خداوند، پیروی از آن‌ها را واجب کرده، در بستر آرمیدم. هر چه خدا بخواهد، رخ خواهد داد و آنچه نخواهد، اتفاق نخواهد افتاد، و گواهی می‌دهم که خداوند به هر کارى تواناست).
هر کس این دعا را هنگام خواب بگوید، از خطر دزد و ماندن زیر آوار در امان خواهد بود و فرشتگان برایش استغفار خواهند کرد. [۳]
۳. امام صادق (ع) فرمود:
«لَا تَمَلُّوا مِنْ قِرَاءَهِ- إِذا زُلْزِلَتِ الْأَرْضُ زِلْزالَها فَإِنَّهُ مَنْ کَانَتْ قِرَاءَتُهُ بِهَا فِی نَوَافِلِهِ لَمْ یُصِبْهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِزَلْزَلَهٍ أَبَداً وَ لَمْ یَمُتْ بِهَا وَ لَا بِصَاعِقَهٍ وَ لَا بِآفَهٍ مِنْ آفَاتِ الدُّنْیَا حَتَّى یَمُوتَ.»؛ از خواندن سوره زلزال خسته نشوید؛ زیرا هر کس در نمازهاى نافله‌اش آن سوره را بخواند، هرگز خداى عز و جل او را دچار آسیب ناشی از زمین لرزه نکند و در زلزله نمیرد و (نیز) با رعد و برق و آسیب‌های این‌چنینی نمیرد تا مرگش فرا رسد. [۴]
[۱]. فاطر، ۴۱.
[۲]. طبرسی، حسن بن فضل، مکارم الاخلاق، ص. ۲۹۰، قم، شریف رضی، چاپ چهارم، ۱۴۱۲ ق.
[۳]. همان، ص. ۲۸۹.
[۴]. کلینی، محمد بن یعقوب، کافی، ج. ۲، ص. ۶۲۶، تهران، دار الکتب الإسلامیه، چاپ چهارم، ۱۴۰۷ ق.