نیمه پر رامسر/ توافق هسته‌ای که در سال ۲۰۱۵ حاصل شد و باعث فراهم شدن یک بازار ۸۰ میلیونی برای سرمایه‌گذاران خارجی شده است؛ اگرچه از بین نرفته اما با خطراتی رو برو شده است.
به گزارش بلومبرگ، منع ورود اتباع ایرانی، تحریم های جدید،لحن خصمانه، آزمایشات موشکی اقداماتی است که با گذشت یک هفته از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید میان آمریکا و ایران اتفاق افتاده است که باعث بازگشت فضای میان دو طرف به تهدیدات دیپلماتیک و نظامی به گذشته نه چندان دور شده است. توافق هسته‌ای ایران در سال ۲۰۱۵ که باعث برداشته شدن بسیاری از تحریم ها علیه ایران شد و یک بازار ۸۰ میلیونی را برای جامعه جهانی و سرمایه گذاران فراهم کرد، از بین نرفته اما باخطراتی روبرو شده است.
به گزارش بلومبرگ هم اکنون باید چهار مساله را مورد مشاهده قرار داد:
– صادرات نفتی: تحریم های جدید صادر شده توسط دولت ترامپ، صادرات و تولید نفت ایران را هدف قرار نداده است؛ بنابراین قیمت نفت افزایش پیدا نکرد. البته انجام اقدامات دیگر از سوی آمریکا می تواند برنامه‌های ایران برای مشارکت با سرمایه‌گذاران خارجی در توسعه تولید نفت را با مشکل مواجه کند. اما تاثیر اصلی و ضرر دیدن صنعت نفت ایران زمانی رخ خواهد داد که این بخش بطور مستقیم از طریق تحریم دوباره نفت ایران از سوی اتحادیه اروپا و بیمه نقل و انتقال آن انجام شود. در این صورت می توان کاهش ۱ میلیون بشکه نفت در هر روز را برای ایران انتظار داشت.
– قراردادهای هواپیمایی: مقامات آمریکا اعلام کرده‌اند که قرارداد شرکت بوئینگ با ارزش ۱۶٫۶ میلیارد دلار برای فروش ۸۰ هواپیمای مسافربری با تحریم های جدید هدف قرار گرفته نشده است. روز جمعه شرکت هواپیمایی بوئینگ اعلام کرد که مطابق با ارزیابی شرایط کنونی و دستورالعمل های جدید وزارت خزانه داری آمریکا در مورد قراردد با ایران عمل خواهد کرد.
روز یکشنبه ایران اعلام کرد که با وجود تنش های ایجاد شده هیچ مشکل و مانعی برای انجام توافق با شرکت های هواپیمایی بوئینگ و ایرباس وجود نخواهد داشت.
– اقتصاد ایران: ایران سالانه به ۳۰ تا ۵۰ میلیارد دلار سرمایه گذاری طی هر سال نیاز دارد تا اقتصاد خود را از نو بسازد. اگرچه چنین انتظاری حتی قبل از پیش آمدن اختلاف کنونی میان دو طرف بسیار دور از واقعیت بود، چرا که تحریم های غیر هسته ای حقوق بشری مربوط به تروریسم علیه ایران از سرمایه گذاری به خصوص بسیاری از بانک ها در ایران جلوگیری می‌کند. بنابر موسسه کپتیال اکونومیک انجام برخی از سرمایه گذاری برنامه ریزی شده در ایران به تاخیر خواهد افتاد یا شاید اتفاق نیفتد. همچنین بانک مرکزی ایران انتظار دارد که در سال جاری اقتصاد با رشدی ۷ درصدی روبرو شود. اما بسیاری از این رشد اقتصادی به دلیل صادرات نفت بوده است. هم‌اکنون عمده سرمایه‌گذاری انجام شده در ایران پس از برجام از سوی اروپا و آسیا و بیشتر کشورهای عضو توافق هسته ای بوده است.
– چه کسی رئیس جمهور خواهد بود؟ برجام مممکن است به نقطه ضعف دولت آن هم تنها چند ماه مانده به انجام انتخابات ریاست جمهوری تبدیل شود. روحانی کسی بود که در سال ۲۰۱۳ ایران را از انزوا بیرون کشاند و به دنبال آن باعث دست یافتن به برجام شد.
دانا/