به گزارش رامسر نوین، پانزدهم خرداد، در تاریخ معاصر نقطه عطفی است از پیوند معنوی توده‌های عظیم مردم کشورمان و واکنشی از احساس عمیق مذهبی ملّت ایران و از به پا خاستن مردمی که می‌خواستند ظلم و ستم را از بُن برکنند و تجسّمی از تاریخ اسلام را برای سنجش فداکاری و از خودگذشتگی انسان‌هایی که به دنبال آرمان الهی حرکت می‌کنند فرراهم کرد.
پانزده خرداد، روز قیام خونین مردمی که برای اسلام قیام کردند تا سلطه طاغوتیان را از کشورشان بردارند.
در صبح ۱۵ خرداد ۱۳۴۲، عوامل رژیم شاه به خانه ساده و بی‌آلایش حضرت امام در قم رفتند و امام خمینی (ره) که روز پیش از آن در روز عاشورای حسینی در مدرسه فیضیه قم، طی سخنان کوبنده‌ای پرده از جنایات شاه و اربابان آمریکایی و اسرائیلی او برداشته بود، دستگیر و به زندانی در تهران منتقل شد.
پس از انتشار خبر دستگیری امام (ره ) در پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، بسیاری از مردم قم، به منزل امام آمدند و به اتفاق فرزندشان، آقا مصطفی، در حدود ساعت شش بامداد، به سمت حرم مطهر حضرت معصومه (س) حرکت کردند و پس از مدتی، صحن مطهر و خیابان‌های اطراف، مملو از جمعیتی شد که شعار “یامرگ یا خمینی” را با هیجان شدیدی تکرار می‌کردند و در همان زمان، علما و مراجع وقت هم با صدور بیانیه‌هایی، خواستار آزادی فوری حضرت امام (ره )شدند.
در حدود ساعت ده صبح، با ورود نیروهای مسلّح برای تقویت نیروهای شهربانی قم، تیراندازی و رگبار مسلسل‌ها شروع شد و تعداد زیادی از مردم زخمی شده یا به شهادت رسیدند.
شدّت تیراندازی به حدّی بود که امکان انتقال زخمی‌ها و اجساد شهیدان نبود و این کشتار، تا ساعت پنج عصر ادامه یافت.
در پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، مردم تهران هم چون سایر شهرها، در اعتراض به دستگیری امام خمینی (ره) به خیابان‌ها ریختند و قیام خونین خویش را آغاز کردند.
مردم کفن پوش ورامین، دهقانان کن و نیز مردم جماران به سوی تهران سرازیر شد و انبوه جمعیت بازاری، بار فروش، دانشگاهی و اقشار مختلف مردم، با فریادهای رعد آسای “یا مرگ یا خمینی” و “مرگ برشاه” تهران را به لرزه درآورد و شاه که در برابر قیام قهر آلود ملٌت، تاج و تخت خود را درحال زوال می‌دید، با رگبار مسلسل به جنگ ملٌت مظلوم رفت و تهران را در پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، به کشتارگاه مخوف و حمام خون تبدیل کرد.
راهپیمایی در سایر شهرها در روز پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، درگیری، برگزاری جلسات و نیز سخنرانی بر ضد رژیم و اعتراض به دستگیری امام انجام شد و در بعضی از شهرها همانند شیراز، تبریز و مشهد، اعتراض از شدٌت و گشتردگی بیشتری برخوردار بود که در اثر این حوادث، تعداد زیادی کشته، مجروج یا زندانی شدند.
حامد باقری دکتری علوم سیاسی در گفت و گو با خبرنگار ما، قیام پانزدهم خرداد را جوششی از مردم دانست که برای درهم کوبیدن رژیم سلطنت قیام کردند و گفت: گرچه قیام مردم در ۱۵ خرداد به سرعت نتیجه قطعی نداد اما آثار بسیار زیادی داشت.
باقری افزود: عوامل رژیم حاکم، به روش‌های گوناگون کوشیدند با استفاده از همه امکانات و از جمله رسانه‌های گروهی، جنبه اسلامی و مردمی را از آن بگیرند و بیانه خارجی به آن داده تا افکار عمومی را فریب دهند.
وی تصریح کرد: رژیم مدعی شد که عده‌ای از مردم، برای به دست آوردن پول، به تهاجم بر ضد دولت دست زدند و ادعا دارند که این پول‌ها را شخصی به نام “جمال عبدالناصر” فرستاده تا در ایران، توطئه‌هایی انجام شود و البته با همه این تلاش‌ها و ادعاهای پوچ و بی‌اساس، شعله قیام پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، روز به روز روشن‌تر شد.
این کارشناس سیاسی افزود: پس از واقعه پانزدهم خرداد ۱۳۴۲، با وجود سانسورهای شدید دستگاه شاه، خبرهای دستگیری امام خمینی (ره) و قیام ۱۵ خرداد، در مدت کوتاهی، تنها در سراسر کشور، که به فراتر از مرزها گسترش یافت و موجی از نفرت و خشم بر ضد شاه به راه افتاد.
باقری تصریح کرد: حوزه‌های علمیه نجف، کربلا و کاظمین، به حمایت از امام خمینی (ره)، تلگرافهایی به سران کشورهای اسلامی و سازمان‌های بینالمللی مخابره و کشتار پانزدهم خرداد رژیم را به شدٌت محکوم کردند و تمام این جریانها در حالی انجام شد که در مطبوعات کشور هیچ خبری ازحقایق و وقایع منعکس نمیشد.
وی افزود: جنبش پانزده خرداد، اگرچه واکنش طبیعی مردم مسلمان در برابر مصوٌبات خلاف اسلام رژیم و بازداشت امام خمینی(ره) بود، آزادی فوری ایشان را در برنداشت و از این رو، اعتراضها از همه نقاط ادامه داشت و سرانجام علمای طراز اوٌل کشور، برای چاره جویی، در تهران اجتماع کردند.
این کارشناس سیاسی گفت: رژیم حاکم که از یک پانزده خرداد دیگر بیمناک بود، کوشید آنها را پراکنده سازد و قدمی در راه خواست آنها برندارد و از طرفی مراجع تقلید، اعلامیه‌ای صادر کردند مبنی بر این که امام خمینی (ره ) مجتهد جامع الشرایط و مرجع تقلید است و براساس قانون، از محاکمه و تعرٌض مصون است و سپس با انتشار این مطلب، رژیم خود به خود مجبور شد برای فرو نشاندن نارضایتی‌های عمومی، امام خمینی را در هجدهم فروردین ۱۳۴۳ آزاد کند.
احسان امامی فعال سیاسی در گفت و گو با خبرنگار ما، با بیان اینکه قیام پانزده خرداد از مهم‌ترین وقایع تاریخ کشورمان به شمار می‌رود و تمام فعالیت‌ها با هدف اسلامی و ایرانی انجام شد، گفت: از مسائل شایان توجه در قیام پانزده خرداد نقش و حضور گسترده بازاریان است.
امامی افزود: بازار حضوری فعال در قیام پانزده خرداد داشت و بازارهای شهرهای بزرگ همچون تهران، تبریز، شیراز، قم، مشهد از مراکز حساسی بودند که به حرکت ضد حکومت پهلوی پیوست و با مردم همراه شدند و ثمره پیوند آن با قیام ۱۵ خرداد، در حوادث پس از آن چون تعطیل کردن بازار و هماهنگی و ارتباط پیوسته به روحانیت مبارز نمایان شد.
وی تصریح کرد: با توجه به اینکه بازاریان به دلیل ارتباط گسترده‌ای که با مردم و مسأل مختلف داشتند خود را در این پیروی و قیام سهسم دانشته و وارد عرصه مبارزه شدند و با این همه، قیام پانزده خرداد سال ۱۳۴۲ را باید جرقه ای آتش بار بر خرمن باروت جامعه خفقان گرفته و شب زده ایران افکند و زمینه جنب و جوش و شور و خروش ایثار گرانه و فداکارانه را فراهم کرد.
این فعال سیاسی با بیان اینکه ملت ایران با الهام از راه و روند حماسه آفرینان پانزدهم خرداد، به عنوان اسوه های ایثار و شهادت، درس جانبازی، فداکاری و پایداری آموختند، روزهای شور و حماسه فراوانی پدید آوردند و نهضت اسلامی امام بر ضد طاغوت را تداوم بخشیدند، گفت: مبارزه و مقاومت ملٌت ایران که از سال ۴۲ تا ۵۷ به انقلابی اسلامی منجر شد منشأ آن در قیام خونین پانزده خرداد بود و برگرفته از جانبازیهای زنان و مردان قهرمان آن روز تاریخی دارد.
محمد رضایی از کارشناسان گروه علوم سیاسی دانشگاه آزاد همدان در گفت‌و‌گو با خبرنگار ما، جریان قیام ۱۵ خرداد را در حضور و دخالت دو گروه روحانی و بازاری دانست و گفت: در واقع این دو قشر در چارچوب تعامل نهادهای سنتی و مذهبی جامعه به فعالیت سیاسی پرداختند و با تبلیغ و گسترش آموزه‌های نهضت در سرتاسر کشور، قابلیت و توانایی خود را به نمایش قرار دادند و این مقدمه، پاسخی به پرسش بنیادین میزان دخالت بازار شهرهای بزرگ در این قیام است.
رضایی افزود: در حالت یکسان سیاسی و اجتماعی اوضاع کشور، فراتر از هرگونه احزاب و تشکیلات منسجم عمل کرد.
وی تصریح کرد: هر چند فعالیت دسته‌های بازاریان و روحانیون در طول نهضت امام خمینی با فراز و نشیب‌هایی فراوان و بعضاً با جابجایی نیروها و کناره‌گیری برخی از آنها همراه بود اما استمرار فعالیت و نقش عاملان نهضت که بدنه اصلی آن بودند، موجب شد که در وضعیت‌های مختلف و مناسبت‌های حساس، با تکثیر و توزیع نوارها و تعطیل کردن بازار مبارزه تداوم پیدا کند.
این کارشناس یادآور شد: اتحاد میان در واقع بازاریان و روحانیون موجب افزایش خود آگاهی و رشد سیاسی مردم و در نهایت پیروزی انقلاب اسلامی شد.
به گزارش رامسر نوین، قیام ۱۵ خرداد، به افسانه جدایی دین از سیاست که بیش از نیم قرن، از سوی استعمارگران رژیم های دست نشانده آنان تبلیغ و ترویج شده و با پایان دادن و جداناپذیری اسلام از سیاست برای همگان آشکار کرد و اسلام ناب محمٌدی را از اسلام آمریکایی باز شناساند.
از آن پس، اسلام راستین که تا دیروز جایی در مجامع علمی و روشن فکری نداشت، در میان نسل تحصیل کرده و به ویژه دانشگاهیان راه یافت و گام به گام گسترش پیدا کرد و فعالیت‌های سیاسی بر پایه اسلام، به عنوان بزرگترین جریان سیاسی در ایران پیشرفت کرد و زمینه ساز انقلاب اسلامی شد.